ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ
Ολος ο κόσμος υποκλίνεται στις Καρυάτιδες της Αμφίπολης - Εκτενή ρεπορτάζ για την αποκάλυψη - Γιατί είναι σπασμένο το πρόσωπο του ενός αγάλματος
Καρυάτιδες δεν έχουν βρεθεί σε κανέναν άλλον μακεδονικό τάφο. Στον εν λόγω τάφο το σίγουρο είναι ότι χρησιμοποιούνται ως μοτίβο στήριξης, κάτι το οποίο κατά ορισμένους μπορεί να σημαίνει κάτι ιδιαίτερο, αλλά κατ' άλλους να μην έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία.
Αυτά τονίζουν αρχαιολόγοι μετά τη σπουδαία ανακάλυψη στον τάφο της Αμφίπολης και επισημαίνουν ότι είναι θέμα χρόνου να αποκαλυφθεί το μεγάλο μυστικό του ''ενοίκου'' του σπουδαίου αυτού μνημείου.
Η μία από τις Καρυάτιδες διατηρείται σε άψογη κατάσταση όμως στη δεύτερη λείπει το πρόσωπό της.
Η γενική γραμματέας του υπ. Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη εξέφρασε τη βεβαιότητα της πως η απουσία μέρους του προσώπου της μίας Καρυάτιδας οφείλεται σε γήρανση των υλικών και όχι σε αρπαγή τμημάτων των αγαλμάτων από τυμβορίχους αρχαιοκάπηλους.
Η δεύτερη Καρυάτιδα που δυστυχώς έχει αποκοπεί το πρόσωπό της
Μιλώντας στην πρωινή εκπομπή του Mega, χαρακτήρισετην αποκάλυψη των Καρυάτιδων, που έχουν εντυπωσιάσει την διεθνή κοινότητα και τους αρχαιολόγους, ως ένα επιπλέον χαρακτηριστικό για την σημαντικότητα του ταφικού μνημείου της Αμφίπολης.
Αναφορικά με την απουσία μέρους του προσώπου στη μια καρυάτιδα, η κ. Μενδώνη τόνισε ότι κατά πάσα πιθανότητα οφείλεται στη γήρανση των υλικών και καθώς φαίνεται ότι υπάρχει πτώση λίθων από πάνω.
Οι νέες αποκαλύψεις έχουν κάνει το γύρο του κόσμου με εκτενείς αναφορές στις Καρυάτιδες.
Το άνοιγμα που ανακαλύφθηκε μετά την αφαίρεση των χωμάτων
Με φωτογραφίες και δημοσιεύματα, διεθνή μέσα ενημέρωσης αναφέρονται στην ανακάλυψη των δύο Καρυάτιδων στον προθάλαμο του τάφου που ανασκάπτεται στον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη. Τα διεθνή ΜΜΕ παρακολουθούν με ζωηρό ενδιαφέρον την πορεία της ανασκαφής του "μεγαλύτερου αρχαίου τάφου που έχει ποτέ ανακαλυφθεί στην Ελλάδα".
Το δίκτυο ABC News της Αυστραλίας φιλοξενεί στην ηλεκτρονική του έκδοση εκτεταμένο δημοσίευμα υπό τον τίτλο "Εξοχα αγάλματα της αλεξανδρινής περιόδου ανακαλύφθηκαν να φυλούν την είσοδο αρχαίου τάφου στην Αμφίπολη", ενώ κάτω από την φωτογραφία του προσώπου της ανέπαφης Καρυάτιδας ακολουθεί λεπτομερής περιγραφή των ευρημάτων.
Εντυπωσιακά σχέδια με κόκκινο και κυανό χρώμα στο χώρο που βρέθηκαν οι Καρυάτιδες
"Ο πυρετός ανεβαίνει με την ανακάλυψη εξαιρετικών αγαλμάτων σε αρχαίο ελληνικό τάφο", είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος στην ηλεκτρoνική σελίδα του γαλλικού ενημερωτικού δικτύου France 24, το οποίο αναφέρεται στο ότι η πιθανότητα ο τάφος να παραμένει ανέπαφος κερδίζει έδαφος.
"Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν δύο μαρμάρινα γυναικεία αγάλματα καθώς με αργούς ρυθμούς εισχωρούν στον τάφο της αλεξανδρινής περιόδου που ανακαλύφθηκε πρόσφατα στην βορειο-ανατολική Ελλάδα", γράφει η βρετανική Telegraph, η οποία φιλοξενεί επίσης εκτενή περιγραφή των δύο Καρυάτιδων αλλά και της μέχρι σήμερα πορείας των ερευνών.
Εν τω μεταξύ, το θέμα της ανακάλυψης των δύο περίτεχνων καρυάτιδων στον τάφο της Αμφίπολης απασχολεί και τα καναδικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία αναπαράγουν την είδηση από τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων. Αναφέρουν ότι πρόκειται για ευρήματα που σηματοδοτούν ότι η αρχαιολογική σκαπάνη βρίσκεται κόντρα στην αποκάλυψη του τάφου ενός, μεγίστης σημασίας, προσώπου, ενώ σημειώνουν ότι πρόκειται για τον μεγαλύτερο τάφο που έχει βρεθεί στην Ελλάδα.
Σε άλλα σημεία των ανταποκρίσεων επισημαίνεται πως σχεδόν αποκλείεται το ενδεχόμενο να είναι ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, καθώς ο Μακεδόνας στρατηλάτης τάφηκε κατ' αρχήν στην Μέμφιδα και μεταφέρθηκε αργότερα στην Αλεξάνδρεια, όπως αναφέρει ο Πλούταρχος.
Στα ρεπορτάζ τονίζεται τέλος πως το πιθανότερο είναι ο τάφος να ανήκει σε στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στη γυναίκα του Ρωξάνη ή στη μητέρα του Ολυμπιάδα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών.
Τι είναι οι Καρυάτιδες
Καρυάτις ονομάζονται τα γλυπτά που έχουν γυναικεία μορφή και χρησιμεύουν στην στήριξη κτιρίων. Η λέξη Καρυάτις στα αρχαία Ελληνικά σημαίνει Κόρη από τις Καρυές, μια πόλη κοντά στην Σπάρτη. Είναι μια παραλλαγή της Κόρης και χρησιμοποιείται στην αρχιτεκτονική αντί για κίονες ως διακοσμητικό στήριγμα σε πύλες, προσόψεις, γείσα, ζωφόρους, σκεπές και λοιπά. Το αντίστοιχο αρχιτεκτονικό στοιχείο που έχει ανδρική μορφή ονομάζεται Ατλας.
Στην αρχαία αρχιτεκτονική τέχνη, ιδίως στον Ιωνικό ρυθμό οι κίονες συχνά αντικαθίσταντο με αναπαράσταση λυγερής γυναικείας μορφής. Στον Δωρικό ρυθμό αντίθετα, προτιμούσαν τα γεροδεμένα ανδρικά κορμιά.
Οι Καρυάτιδες έχουν τα χέρια ελεύθερα, ενώ το βάρος στηρίζεται απλά και ανάλαφρα με το κεφάλι. Οι Άτλαντες αντίθετα χρησιμοποιούν τους ώμους, την πλάτη και τα χέρια δίνοντας την εντύπωση ιδιαίτερου φόρτου βάρους. Η κλασική μορφή της Καρυάτιδας είναι ντυμένη με απλούς μα και κολακευτικούς πέπλους και χιτώνες. Έχει ευθύγραμμη και λυγερή κορμοστασιά, και τα πόδια ή κλειστά ή το δεξί ή το αριστερό πόδι ελαφριά εμπρός, χωρίς να βαδίζει. Τα χέρια είναι στο πλάι και προς τα κάτω, ενώ μερικές φορές στο ένα χέρι κρατούν ένα αφιέρωμα. Οι δίπλες στα ρούχα τους εναρμονίζουν με τα αυλάκια των κιόνων, κάνουν όμως παραλλαγές, καθώς ακολουθούν τις καμπύλες του σώματος. Οι Καρυάτιδες ήταν επιφανειακά ζωγραφισμένες στην αρχαία εποχή, αλλά τα χρώματα χάθηκαν με το πέρασμα του χρόνου.
Οι Καρυάτιδες στο Ερέχθειο της Ακρόπολης ανήκουν στην καλλιτεχνική σχολή του πλούσιου στιλ και επηρέασαν καλλιτεχνικά την αρχιτεκτονική διακοσμητική τέχνη μέχρι και το τέλος του 19ου αιώνα.
Εκτός από το Ερέχθειο συναντάμε Καρυάτιδες το 525 π.χ. στον απλό ναό του Θησαυροφυλακίου των Σιφναίων στους Δελφούς, όπου δύο Κόρες με ιωνική ενδυμασία στηρίζουν το αέτωμα.
Καρυάτιδες επίσης βρίσκονταν και στα μικρά προπύλαια της Ελευσίνας. Οι δύο υπερμεγέθεις κόρες αντικαθιστούσαν τους κίονες. Μια από αυτές κατοικεί στο μουσείο της Ελευσίνας ενώ η δεύτερη βρίσκεται στο Fitzwilliam Museum του Cabridge.
Η σημασία των Καρυάτιδων φαίνεται να είναι μεγάλη για τον τάφο καθώς είχαν το ρόλο των ''φυλάκων'' όπως και οι Σφίγγες ενώ και οι ρόδακες που έχουν βρεθεί παραπέμπουν πιθανότατα σε βασιλικό τάφο.
Η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη μιλώντας στο ΣΚΑΪ και σχολιάζοντας τα νέα ευρήματα μιλά για σημαντικό μνημείο. «Υπάρχει ένας τοίχος ακόμη, ο τρίτος, φέρει οπή όπως ο προηγούμενος, ωστόσο η πρόσβαση σε αυτόν ακόμη είναι δύσκολη... Οπωσδήποτε όμως θα υπάρχει μια ακόμη είσοδος αν η είσοδος είναι χωρίς θύρα ή με κανονική θύρα είναι πολύ νωρίς για να πούμε οτιδήποτε» δήλωσε και συνέχισε:
«Πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό και εξαίρετο μνημείο και η καινούργια αποκάλυψη ενισχύει αυτή την άποψη» επισήμανε η κ. Μενδώνη, κάτι το οποίο τονίζεται και στην ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού όπου αναφέρεται ότι η «διάταξη της δεύτερης εισόδου με τις Καρυάτιδες αποτελεί σημαντικό εύρημα, το οποίο συνηγορεί στην άποψη ότι πρόκειται για εξέχον μνημείο, ιδιαίτερης σπουδαιότητας».
Παράλληλα, η κυρία Μενδώνη πρόσθεσε ότι για τη δημιουργία των Καρυατιδών έχει ακολουθηθεί η ίδια ακριβώς η ίδια τεχνική με τις σφίγγες, ειδικά στα κεφάλια των σφιγγών και στα φτερά τους. «Κάθε ανασκαφή είναι μια μαγεία, κάθε καινούργιο εύρημα, ακόμη και μικρό και ασήμαντο για τον κόσμο, δημιουργεί συναισθήματα συγκίνησης και ιδιαίτερης χαράς, από 'κει και πέρα ο αρχαιολόγος πρέπει να είναι ψύχραιμος και να αφήνει περισσότερο τη σκέψη και λιγότερο το συναίσθημα να λειτουργεί», κατέληξε η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού.
Πάντως, ο αρχαιολόγος Πέτρος Θέμελης που μίλησε στο δελτίο ειδήσεων της ΝΕΡΙΤ ανέφερε ότι οι Καρυάτιδες είναι ένα στοιχείο που έχει βρεθεί πέραν του Ερεχθείου και στους Δελφούς, ενώ όσον αφορά τα κομμένα χέρια τα οποία ήταν ένθετα πιθανότατα να φανερώνουν ότι έχουν βγει από κάποιους που μπήκαν στον τάφο με σκοπό να αφαιρέσουν το μόλυβδο, το σίδερο που είχε χρησιμοποιηθεί για να στηριχθούν τα χέρια στα σώματα των Καρυάτιδων.
Κάτι επίσης που κάνει εντύπωση είναι ότι για πρώτη φορά βρίσκονται σε μακεδονικό τάφο Καρυάτιδες, κάτι που παραπέμπει στην αρχαία Αθήνα. Και ίσως είναι μια μεγάλη απόδειξη ότι οι Μακεδόνες είναι Ελληνες όσο και οι αρχαίοι Αθηναίοι και οι Σπαρτιάτες.
Οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης
Οι δύο πανέμορφες Καρυάτιδες που βρέθηκαν στην Αμφίπολη ήταν κάτι σαν «φύλακες» του τάφου και με τα προτεταμένα χέρια τους ήθελαν να διώξουν τους επισκέπτες. Πρόκειται για μια δεύτερη ουσιαστικά φύλαξη του μεγάλου μυστικού μετά από τις Σφίγγες.
Οι Καρυάτιδες είναι φτιαγμένες από το ίδιο εντυπωσιακό θασίτικο μάρμαρο ενωμένες σε κολόνα, διατομής 0,20Χ0,60 μ. που δείχνουν ότι πρόκειται για μνημείο ιδιαίτερης σπουδαιότητας.
Οι Καρυάτιδες έχουν σγουρά μαλλιά και μπούκλες που καλύπτουν τους ώμους τους, φέρουν σκουλαρίκια, και φορούν χιτώνα με μανίκια. Το δεξί χέρι της μιας και το αριστερό της άλλης ήταν προτεταμένα, ώστε με την κίνηση τους να αποτρέπουν συμβολικά εκείνους οι οποίοι θα επιχειρούσαν την είσοδο στον τάφο και ήταν ένθετα. Ακολουθείται, δηλαδή, η ίδια τεχνική, όπως στις κεφαλές και στα φτερά των Σφιγγών.
Οι μορφές, επί των οποίων σώζονται ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος, παραπέμπουν στον τύπο της Κόρης. Ανάμεσα στα αμμώδη χώματα βρέθηκαν θραύσματα των γλυπτών, όπως τμήμα παλάμης και μικρότερα θραύσματα από τα δάκτυλα τους. Η διάταξη της δεύτερης εισόδου με τις Καρυάτιδες αποτελεί σημαντικό εύρημα, το οποίο συνηγορεί στην άποψη ότι πρόκειται για εξέχον μνημείο, ιδιαίτερης σπουδαιότητας.
Οι μορφές, επί των οποίων σώζονται ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος, παραπέμπουν στον τύπο της Κόρης. Ανάμεσα στα αμμώδη χώματα βρέθηκαν θραύσματα των γλυπτών, όπως τμήμα παλάμης και μικρότερα θραύσματα από τα δάκτυλα τους. Η διάταξη της δεύτερης εισόδου με τις Καρυάτιδες αποτελεί σημαντικό εύρημα, το οποίο συνηγορεί στην άποψη ότι πρόκειται για εξέχον μνημείο, ιδιαίτερης σπουδαιότητας.
Αναλυτικά, η ανακοίνωση έχει ως εξής:
"Την Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου, πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη στον εργοταξιακό χώρο του λόφου Καστά, υπό τη Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη, με την διεπιστημονική ομάδα, επικεφαλής της οποίας είναι η κ. Κ. Περιστέρη και τη συμμετοχή στελεχών της Διεύθυνσης Αρχαίων Μνημείων του ΥΠΠΟΑ. Έγινε συνολική εκτίμηση των μέτρων, που έχουν ληφθεί για την προστασία του μνημείου, μετά και την καταρρακτώδη βροχή του προηγούμενου 24ωρου, τα οποία και κρίθηκαν απολύτως ικανοποιητικά. Παράλληλα, συνεχίστηκαν τα έργα υποστήλωσης και αντιστήριξης των δομικών στοιχείων στο εσωτερικό του μνημείου, προκειμένου να εξελιχθούν, με ασφαλή τρόπο οι ανασκαφικές εργασίες.
Την Παρασκευή 5 Σεπτεμβρίου, απομακρύνθηκαν τα χώματα, πίσω από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, προκειμένου να εξισορροπηθούν οι γεωστατικές ωθήσεις των γαιών μεταξύ των δύο χώρων. Με την αφαίρεση των χωμάτων αποκαλύφθηκε, σε απόσταση 2 περίπου μέτρων από τη θόλο και 4,5 μέτρων, περίπου, από το δάπεδο, μαρμάρινη ορθογώνια πλάκα, μήκους 4.2μ, πλάτους 1μ. και πάχους 0.21μ, σε άριστη κατάσταση. Εδράζεται οριακά σε πώρινο λίθο του τρίτου διαφραγματικού τοίχου και στο ανώτερο τμήμα ορθομαρμάρωσης, το οποίο φέρει κυμάτιο. Στο κάτω μέρος της πλάκας υπάρχει γραπτός διάκοσμος σε γαλάζιο, κόκκινο και κίτρινο χρώμα, όπου παριστάνονται φατνώματα με ρόδακα στο κέντρο. Πρόκειται για τμήμα της οροφής του συγκεκριμένου χώρου.
Στον ίδιο χώρο, που δημιουργείται μεταξύ του δεύτερου και του τρίτου διαφραγματικού τοίχου, διαπιστώθηκε σημαντική απομείωση διατομής των θολιτών, σε τμήματα τόσο του δυτικού, όσο του ανατολικού τμήματος της θόλου. Αντιστηρίχθηκε η στέψη της θόλου, με την τοποθέτηση ξύλινων δοκών σε επαφή με αφρώδες υπόστρωμα και κατακόρυφη υποστύλωση. Έγιναν εργασίες αντιστήριξης και του δεύτερου διαφραγματικού τοίχου, το οποίο φέρει επιστύλιο και γείσο, με ξύλινο πλαίσιο και εγκάρσια στηρίγματα από μεταλλικές σωληνωτές δοκούς. Επιπλέον, αποκαλύφθηκαν οι συνθήκες έδρασης του επιστυλίου. Διαπιστώθηκε ότι η κατακόρυφη ρωγμή του επιστυλίου εκτείνεται σε όλο το ύψος του και είναι διαμπερής. Στον χώρο μπροστά από το επιστύλιο τοποθετήθηκε τριγωνικό μεταλλικό πλαίσιο, παράλληλα με την νότια πλευρά του. Το επιστύλιο αντιστηρίχθηκε με τέσσερα πλάγια στηρίγματα, τα οποία εδράζονται στο μεταλλικό πλαίσιο.
Το Σάββατο 6 Σεπτεμβρίου, η αφαίρεση του χώματος μπροστά από το επιστύλιο, επέτρεψε την σοβαρή ενίσχυση της υποστύλωσης του θραυσμένου τμήματος του, με κατακόρυφες σωληνωτές δοκούς, σε ξύλινη επαφή. Με την αφαίρεση των αμμωδών χωμάτων, στο χώρο μπροστά από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, αποκαλύφθηκαν κάτω από το μαρμάρινο επιστύλιο, ανάμεσα στις, επίσης, μαρμάρινες παραστάδες, δύο εξαιρετικής τέχνης καρυάτιδες , από θασίτικο μάρμαρο συμφυείς με πεσσό, διατομής 0,20Χ0,60 μ.
Το πρόσωπο της δυτικής Καρυάτιδας σώζεται σχεδόν ακέραιο, ενώ από την ανατολική λείπει. Οι Καρυάτιδες έχουν πλούσιους βοστρύχους, που καλύπτουν τους ώμους τους, φέρουν ενώτια, και φορούν χειριδωτό χιτώνα. Το δεξί χέρι της μιας και το αριστερό της άλλης ήταν προτεταμμένα, ώστε με την κίνηση τους να αποτρέπουν συμβολικά εκείνους οι οποίοι θα επιχειρούσαν την είσοδο στον τάφο και ήταν ένθετα. Ακολουθείται, δηλαδή, η ίδια τεχνική, όπως στις κεφαλές και στα φτερά των Σφιγγών. Οι μορφές, επί των οποίων σώζονται ίχνη κόκκινου και μπλε χρώματος, παραπέμπουν στον τύπο της Κόρης. Ανάμεσα στα αμμώδη χώματα βρέθηκαν θραύσματα των γλυπτών, όπως τμήμα παλάμης και μικρότερα θραύσματα από τα δάκτυλα τους. Η διάταξη της δεύτερης εισόδου με τις καρυάτιδες αποτελεί σημαντικό εύρημα, το οποίο συνηγορεί στην άποψη ότι πρόκειται για εξέχον μνημείο, ιδιαίτερης σπουδαιότητας.
Μπροστά από τις καρυάτιδες, και από το ύψος της μέσης τους και κάτω, αποκαλύπτεται τοίχος σφράγισης από πωρόλιθους σε όλο το πλάτος των 4,5μ. ( φωτο 10, 11) Πρόκειται για δεύτερο τοίχο σφράγισης που ακολουθεί την ίδια τεχνική, όπως και στην πρόσοψη του ταφικού μνημείου. Είναι ένα ακόμη χαρακτηριστικό της προσπάθειας των κατασκευαστών για την αποτροπή εισόδου στο μνημείο.
Την Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου έγινε ευρεία σύσκεψη στον εργοταξιακό χώρο του λόφου Καστά, υπό τη Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού κυρία Λίνα Μενδώνη με τη διεπιστημονική ομάδα επικεφαλής της οποίας είναι η κυρία Αικατερίνη Περιστέρη και με τη συμμετοχή στελεχών της Διεύθυνσης Αρχαίων Μνημείων του ΥΠΠΟΑ.
Σύμφωνα με την ενημέρωση του Υπουργείου, έγινε συνολική εκτίμηση των μέτρων που έχουν ληφθεί για την προστασία του μνημείου μετά την καταρρακτώδη βροχή.
από noreply@blogger.com (TINOS VOICE)
μέσω Φωνή της Τήνου - Νέα από την Τήνο και όχι μόνο....
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου